ปัจจัย ‘การสำลักนม’ ของลูกน้อย เป็นอย่างไร?
อาการสำลักนม ไม่ใช่เรื่องเล็กๆ ของเจ้าตัวเล็ก แต่ก็ไม่ใช่เรื่องใหญ่ที่คุณพ่อคุณแม่ต้องกังวล เพียงแต่ต้องคอยระมัดระวัง เรื่องเหล่านี้ก็จะไม่เกิดกับลูกน้อยแล้วค่ะ เราจึงมีวิธีป้องกันการสำลักนมสำหรับลูกน้อยมาฝากค่ะ
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดการสำลักนม
ปัจจัยจากตัวเด็ก
– เด็กแรกเกิดที่มีปัญหาเรื่องโรคหัวใจหรือปอด ทำให้ต้องหายใจเร็วขึ้น จึงมีโอกาสในการสำลักมากกว่าเด็กปกติทั่วไป
– ปัญหาเรื่องพัฒนาการที่ล่าช้า หรือมีประวัติชัก ก็มีโอกาสเสี่ยงต่อการสำลักได้ง่ายขึ้น
ปัจจัยภายนอก
– วิธีการให้นม การให้ลูกดูดนมแม่ โอกาสที่จะเกิดการสำลักมีได้น้อย เพราะน้ำนมแม่จะไหลก็ต่อเมื่อลูกได้ดูดนมแม่ แต่หากให้นมขวด ไม่ว่าลูกจะดูดหรือไม่ดูด นมก็จะไหลออกมา ดังนั้น หากคุณอุ้มให้นมลูกไม่ถูกวิธี เช่น ป้อนนมในขณะที่เด็กนอน ป้อนนมในขณะที่เด็กกำลังร้อง หรือให้ลูกนอนกินนม ก็มีโอกาสทำให้ลูกสำลักได้
– ปริมาณนม เป็นไปได้ที่คุณเกิดความเข้าใจผิด เกี่ยวกับเรื่องกินของลูก เช่น ไม่ว่าลูกจะร้องเพราะสาเหตุใด ก็ป้อนนมไว้ก่อน ทำให้ปริมาณนมในกระเพาะมากเกินความต้องการ ทำให้เกิดการสำลักนมออกมา
– การใช้จุกนมผิดขนาด ไม่เหมาะกับช่วงวัย ก็มีส่วนทำให้ปริมาณนมที่ลูกได้รับมากเกิน
สังเกตจากอาการอย่างไร
– ระหว่างที่เด็กกินนม แรกๆ เด็กจะไอ มีอาการเหมือนกับจะขย้อนนมหรืออาหารออกมา หากสำลักไม่มาก ก็อาจไอเล็กน้อย 2-3 ครั้งแล้วก็หายไป
– หากสำลักมาก เด็กจะไอแรงถึงขนาดหน้าเขียว หรือมีเสียงหายใจผิดปกติ ดังครึดคราด
– กรณีที่มีอาหารอื่นเข้าไปร่วมด้วย เด็กอาจตัวเขียว มีอาการข้างเคียงตามมา เช่น ไอเรื้อรัง มีเสียงหายใจผิดปกติ ลักษณะแบบนี้ควรรีบพาลูกน้อยพบคุณหมอ
– บางครั้งการสำลักอาจไม่จำเป็นต้องสำลักขณะที่ลูกกินนม เนื่องจากขณะที่เด็กนอนหลับ หูรูดกระเพาะอาหารจะค่อยๆ ผ่อนคลายตัว ทำให้นมไหลย้อนกลับขึ้นมา
วิธีป้องกัน 4 ข้อไม่ให้ลูกสำลักนม
- ควรให้ลูกได้รับนมแม่เพียงอย่างเดียวในช่วง 6 เดือนแรกที่สำคัญ ควรเริ่มต้นให้อาหารเสริมตามวัยที่เหมาะสม คือเมื่ออายุ 4-6 เดือนไปแล้ว เพราะทักษะการดูดกลืนของลูกทำงานได้ดีมากขึ้นกว่าช่วงแรกเกิด และสามารถชันคอตั้งตรงได้ดี โอกาสที่จะเกิดการสำลักก็มีน้อยลง
- ของเล่นชิ้นเล็กชิ้นน้อย หรือของเล่นที่สามารถแตกหักออกได้ง่ายไม่ควรนำมาให้ลูกเล่น เช่น กระพรวน กระดิ่ง เหรียญ ลูกปัด
- เลือกประเภทอาหารที่เหมาะกับวัย เช่น โดยทั่วไปเด็กที่อายุน้อยกว่า 3 ปี ไม่แนะนำให้กินถั่วเม็ดเล็ก ข้าวโพด เมล็ดทานตะวัน เพราะมีโอกาสที่เด็กจะเกิดการสำลักได้ง่าย แต่หากจะนำมาปรุงให้กับเด็กเล็กๆ ก็ควรบดหรือตัดให้ขนาดเล็กพอควร
- จับลูกเรอทุกครั้งหลังที่กินนมเสร็จดังนี้
– เด็กเล็ก (0-2 เดือน) ที่คอยังไม่แข็ง ควรใช้วิธีอุ้มลูกนั่งตัก ใช้มือประคองช่วงขากรรไกรเพื่อประคองศีรษะ แล้วใช้มืออีกข้างลูบหลังขึ้นเบาๆ
– สำหรับเด็กที่คอแข็งดีแล้ว อาจใช้วิธีทำอุ้มพาดบ่า ใช้มือประคองด้านหลัง ลูบขึ้นเบาๆ
Photo credit: maeneptune.com